Folliculitis

Folliculitis betekent letterlijk “ontsteking van haarzakjes” en naaste omgeving. Het wordt ook wel een “haarwortel-ontsteking” genoemd. De ontsteking kan overal optreden in het lichaam waar zich haren bevinden, inclusief het hoofd. Deze huidafwijking komt veel voor, zowel bij mannen als vrouwen en op alle leeftijden.

Hoe ontstaat folliculitis ?

Een folliculitis wordt meestal uitgelokt door irritatie van de huid door een chemische of fysieke oorzaak, bijv. na het scheren of door dragen van strakke kleding. Een folliculitis kan ook ontstaan door (overmatig) gebruik van vette zalven of oliën die de poriën afsluiten waardoor een verstopping optreedt van het haarzakje en/of talgklier. Verder kan een inwendig ingenomen geneesmiddel ook folliculitis als bijwerking geven. Daarna volgt er wel of geen infectie. Als er een infectie optreedt wordt deze meestal veroorzaakt:
1. door bacterïen. Meestal zijn stafylokokken hiervoor verantwoordelijk. De zogenaamde “whirlpool”folliculitis wordt veroorzaakt door zogenaamde “pseudomonas bacterieën”. Deze onstaat bij mensen die vaak een warme (whirlpool of bubbel-)  bad nemen waarin deze bacteriën zich bevinden. De kenmerkende huidafwijkingen bevinden zich dan in het zwembroekgebied.
2. door gisten. Het gaat hierbij om dezelfde gisten die “pityriasis versicolor ” veroorzaken. Een folliculitis veroozaakt door een bacterie of een gist is niet besmettelijk voor andere personen !

Hoe ziet folliculitis eruit ?

Men ziet meestal meerdere, kleine rode bultjes of puistjes die verspreid zijn volgens de patroon van de ligging van de haren. Uw huidarts noemt dit ook wel een “folliculaire” rangschikking. Deze huidafwijkingen kunnen veel jeuk geven. De ontstekingen kunnen dus overal optreden in het lichaam waar zich haren bevinden.  Meestal vindt men de afwijkingen op de armen en benen, rug, hoofdhuid, gelaat en de nek. Uitgebreide vormen van folliculitis op de nek en de rug wordt niet zelden verward met acne.

Hoe wordt folliculitis gesteld ?

Het beeld is vaak al zo duidelijk voor uw huidarts dat een huidbiopsie niet nodig is. Een huidbiopsie wordt nog echter wel uitgevoerd indien de oorzaak niet duidelijk is. Door een uitstrijkje van de pus af te nemen kan men onder de microscoop de bacteriën en/ of gisten aantonen. Soms wordt het pusmateriaal opgestuurd voor een (bacteriële) kweek. Een folliculitis is weer anders dan een steenpuist.  Een steenpuist is een veel ernstiger en diepere ontsteking van de haarwortel; ook gaat een steenpuist gepaard met pijn en soms koorts.

Hoe wordt folliculitis behandeld ?

Een folliculitis gaat vaak spontaan over en behoeft dan geen behandeling. Indien de afwijking vaak terugkomt en chronisch wordt kunnen de volgende behandelingen door uw arts worden voorgeschreven.
– Indien een bacterie de infectie heeft veroorzaakt kan men de huid behandelen door deze dagelijks te wassen met een desinfecterende zeep (jodium of chloorhexidine). Als de hoofdhuid meedoet, kan men deze wassen met een jodium shampoo.
– Indien gisten betrokken zijn, wordt door uw arts meestal Nizoral creme of shampoo of Selsun shampoo voorgeschreven. Hiermee worden eventuele afwijkingen op de hoofdhuid ook behandeld.
– Als een geneesmiddel de huidafwijking heeft veroorzaakt dient deze uiteraard gestaakt te worden.

Wat kunt u zelf doen om folliculitis te voorkómen ?

• Puistjes nooit uitknijpen ! U verhoogt daarmee de risico op zelfbesmetting en verergering van de onstekingsreactie
• Geen strakke kleding dragen of irriterende huidverzorgende middelen gebruiken daar deze de huid kan irriteren.
• Geen vette zalven of oliën gebruiken.
• Goede algemene hygiëne houden

Wat is het beloop van folliculitis ?

Een folliculitis verloopt meestal zonder complicaties. Meestal gaat het ook vanzelf over. Sommige mensen kunnen echter steeds opnieuw een folliculitis ontwikkelen. Het is dan verstandig deze huidafwijking door uw arts te laten behandelen.