Huidaandoeningen

Ouderdomsvlekken

  • Geschreven door dr. M.D. Njoo - Dermatoloog
  • (208)
  • Laatste update: 01-04-2024
  • E-mail

Wat zijn ouderdomsvlekken?

Ouderdomsvlekken handruggen

Ouderdomsvlekken zijn vlekken die in je gezicht of elders in je lichaam verschijnen naarmate je ouder wordt. Ouderdomsvlekken komen evenveel bij mannen en vrouwen voor. Hoewel de meeste vlekken pas na je 50ste jaar ontstaan kun je ze soms ook op jongere leeftijd zien verschijnen, vanaf je 30ste jaar al. Ouderdomsvlekken zijn onschuldig en zullen later nooit kwaadaardig worden. Wel is het goed om te weten dat sommige huidkankers heel sterk op ouderdomsvlekken kunnen lijken (lees verder).

Laserbehandeling van pigmentvlekken

Voor meer informatie over laserbehandeling van pigmentvlekken, klik op onderstaande afbeelding:

Hoe ontstaan ouderdomsvlekken?

Ouderdomsvlekken ontstaan als gevolg van huidveroudering. Hoe ouder je wordt, hoe meer vlekken je krijgt. Ook speelt erfelijkheid een rol. Sommige mensen krijgen ouderdomsvlekken al op relatief jongere leeftijd, omdat het ontstaan ervan in de genen ligt. Tot slot is zonblootstelling een belangrijke factor. Hoe meer zonlicht je huid heeft gezien, hoe meer en hoe vroeger in je leven ouderdomsvlekken zullen verschijnen.

Welke soorten ouderdomsvlekken zijn er?

Er bestaan vier soorten ouderdomsvlekken

1. Lentigo solaris (levervlekken)

Deze ouderdomsvlekken zijn de meest voorkomende en de meest bekende. Ze staan ook bekend onder de namen “levervlekken” of “zonnevlekken”.

Lees hier meer over lentigo solaris

2. Verruca seborrhoica (ouderdomswratten)

Deze ouderdomsvlekken zijn meestal wratachtig of bloemkoolvormig en kunnen soms grote afmetingen aannemen tot wel enkele centimeters in doorsnede. Sommige ouderdomswratten zijn echter afgeplat en licht of donkerbruin van kleur en lijken dan ook heel sterk op levervlekken of zelfs op gewone moedervlekken.

Lees hier meer over verruca seborrhoica

3. Seniele angiomen (bloedblaartjes, ruby spots)

Deze ouderdomsvlekken zijn in tegenstelling tot levervlekken en ouderdomswratten niet  bruin maar rood of paars van kleur. Ze staan ook bekend als bloedblaartjes. De Engelse termen zijn ruby spots of cherry spots genoemd naar de kleur. Ook deze vlekken zijn volkomen onschuldig.

Lees hier meer over seniele angiomen

4. Idopathische guttate hypomelanose (witte ouderdomsvlekken)

Een moeilijke benaming maar ze staan beter bekend als “witte ouderdomsvlekken”. Behalve donkere ouderdomsvlekken heb je dus ook lichte of witte ouderdomsvlekken. We zien hierbij witte ronde vlekjes ongeveer 3- 8 mm  op voornamelijk armen en benen en aan andere zonblootgestelde delen zoals decollete. Opvallend aan deze witte ronde vlekjes is dat ze nooit samenvloeien tot grotere vlekken. Er bestaat helaas geen behandeling voor deze vlekken behalve dan ze te camoufleren met zelfbruinende lotions.

Lees hier over meer  idopathische guttate hypomelanose

Lentigo solaris op de linker wang, lichtbruin en homogeen van kleur
Een platte ouderdomswrat op de linker wang, onschuldig.
Seniele angiomen oftewel bloedblaartjes, ook onschuldig.
Witte ouderdomsvlekken op het onderbeen

Waar zitten ouderdomsvlekken op je lichaam?

Ouderdomsvlekken kunnen overal op je lichaam voorkomen. De meeste zitten echter op aan zonblootgestelde delen zoals het gezicht, hals, nek, onderarmen, handruggen en onderbenen. Ouderdomsvlekken die in het gezicht en/of op de handen voorkomen geven de meeste cosmetische klachten.

Ouderdomsvlekken op het gezicht

Deze kunnen het uiterlijk erg ontsieren. Het is bekend dat mensen je ouder inschatten als je ouderdomsvlekken op je gezicht hebt. Er bestaan gelukkig vele manieren om deze te verwijderen. Een laserbehandeling is ongetwijfeld de beste en veilige manier. Lees hier meer over laserbehandeling van ouderdomsvlekken.

Ouderdomsvlekken aan de handen

Mensen schamen zich vaak als ze ouderdomsvlekken aan de handen hebben. Toch zijn de meesten onschuldig. Weghalen gaat het beste met een goede pigmentlaser.

Kunnen ouderdomsvlekken klachten geven?

Over het algemeen geven ouderdomsvlekken geen klachten. Sommige ouderdomsvlekken geven klachten van jeuk of irritatie. Sommige bloedblaartjes kunnen soms een klein beetje bloeden, vooral als ze ergens blijven haken of wanneer er flink aan de huid wordt gewreven.

Zijn pigmentvlekken en ouderdomsvlekken hetzelfde?

Ouderdomsvlekken behoren tot de groep van pigmentvlekken met uitzondering van de seniele angiomen die immers rood of paars zijn. Andersom geldt echter niet: Pigmentvlekken zijn niet altijd ouderdomsvlekken. Denk hierbij aan witte pigmentvlekken zoals te zien bij vitiligo. Of aan pigmentvlekken die al sinds de geboorte aanwezig zijn zoals café au lait macula of naevus van Ota.

Hoe wordt de diagnose gesteld van ouderdomsvlekken?

De diagnose ouderdomsvlekken wordt vaak gesteld op het blote oog. Soms kan er een huidbiopsie of huidexcisie worden verricht om andere diagnoses uit te sluiten, zoals een huidkanker.

Huidkankers die op ouderdomsvlekken kunnen lijken

Er bestaan 2 soorten huidkankers die op ouderdomsvlekken kunnen lijken

1. Lentigo maligna

Deze huidkanker lijkt erg veel op lentigo solaris. Echter een lentigo maligna is vaak wisselend donkerbruin tot zwart gekleurd en de vlek zelf is asymmetrisch en niet mooi rond of ovaal zoals een gewone levervlek. Een lentigo maligna komt voornamelijk voor bij blanke mensen boven de 70 jaar die een zonbeschadigde huid hebben.

Lees hier meer over lentigo maligna

2. Melanoom

Ook het levensgevaarlijke melanoom wordt niet zelden aangezien als een ouderdomsvlek. Een melanoom kan soms ook klein beginnen en plat in het niveau van de huid liggen. Echter, een melanoom heeft vaak verschillende kleuren zoals bruin, zwart, grijs of blauw. Bovendien is een melanoom asymmetrisch van vorm en kan soms grotere afmetingen aannemen tot aan  enkele centimeters.

Lees hier meer over melanoom

Lentigo maligna op de linker wang. Duidelijk wisselende pigmentatie.
Jarenlang aangezien als ouderdomsvlek, een melanoom met Breslow dikte 1,1 mm

Ouderdomsvlekken verwijderen

Er bestaan verschillende methoden om ouderdomsvlekken te behandelen

1. Vloeibare stikstof

Met vloeibare stikstof (- 196 graden) kunnen we heel simpel en op een goedkope manier ouderdomsvlekken verwijderen, zoals levervlekken en ouderdomswratten. Een groot nadeel is dat mensen altijd een blaartje of korstje krijgen na de behandeling. Bovendien is er kans op een lichte of zelfs een witte plek

Lees hier meer over vloeibare stikstof behandeling

2. Elektrocoagulatie

Met elektrocoagulatie (“wegbranden”) kunnen sommige ouderdomswratten en seniele angiomen worden behandeld. Ook hierbij moet men oppassen op littekenvorming, omdat het branden van de huid leidt tot onnodige weefselschade door aspecifieke warmteontwikkeling.

3. Peelings

Sommige peelings zijn goed in staat om platte ouderdomsvlekken te verminderen. Helemaal weg gaan de vlekken echter niet helemaal met deze methode.

4. Lasertherapie

Uiteraard een dure optie, maar de resultaten zijn aanzienlijk beter dan stikstof of elektrocoagulatie. De beste lasers zijn lasers die specifiek gericht zijn op verwijderen van het overtollig pigment in de huid

Voorbeelden zijn de Q switched ruby laser,  Q switched alexandrite laser en de Q switched Nd:YAG laser. De allerbeste pigmentlaser op dit moment zijn echter de Picolasers. Deze nieuwe generatie pigmentlasers zijn sneller en effectiever dan de oudere Q-switched lasers

Lees hier meer over de PicoWay pigmentlaser

Werken pigmentvlekken crèmes op ouderdomsvlekken?

Er bestaan vele crèmes die suggereren dat ze ouderdomsvlekken kunnen verminderen. Ze worden pigmentvlekken crèmes genoemd en bevatten soms vele actieve bestanddelen. De resultaten vallen echter erg tegen.  In theorie klinken de bestanddelen interessant en veelbelovend maar ze kunnen in werkelijkheid niet optimaal hun werking uitoefenen, doordat ze niet diep genoeg in de huid kunnen komen. Kortom, een crème die ouderdomsvlekken doet verwijderen bestaat gewoon niet.

Huis, tuin en keukenmiddeltjes tegen ouderdomsvlekken

De meeste ouderdomsvlekken zijn gemakkelijk herkenbaar waardoor mensen vaak zelf thuis gaan dokteren. Zo wordt het sap van de citroen of de binnenkant van een bananenschil of aardappelschil vaak gebruikt om ouderdomsvlekken letterlijk weg te wrijven. Pas hier toch mee op omdat deze methoden soms ook irritatiereacties kunnen geven. Desondanks zijn sommige mensen toch van deze natuurlijke behandelwijzen gecharmeerd. De blekende werking van deze fruit-en groentesoorten wordt verklaard door de aanwezigheid van ontschilferende fruitzuren en stofjes die de pigmentaanmaak afremmen.

Wat moet ik doen als ik mijn ouderdomsvlekken wil laten verwijderen?

Laat eerst uw ouderdomsvlekken aan een deskundige zien. De diagnosestelling is van belang omdat sommige huidkankers op ouderdomsvlekken kunnen lijken. Laat u daarna goed adviseren welke behandelmethode voor uw huidtype het beste is.

Feedback

Vindt u dit artikel nuttig?

  • Ja
  • Een beetje
  • Nee
Laat ons weten wat u vindt van dit arikel.
 
Vergeet uw bericht en/of beoordeling niet.

Vraag het de huidarts

De meest gestelde vragen over Pigmentvlekken op een rijtje.