Stikstof / Cryotherapie

Bevriezing met vloeibare stikstof (medische naam  “cryotherapie”) is één van de oudste behandelmethoden binnen de dermatologie. Deze methode wordt toegepast bij goedaardige huidaandoeningen zoals wratten (waaronder de gewone -,  de genitale-  , de ouderdoms en de waterwratten), actinische keratose, lentigo  solaris, syringomen,  keratoacanthoom,  keloid,  granuloma teleangiectaticum , chondrodermatitis nodularis helicis , granuloma annulare , granuloma faciale, prurigo nodularis, lichen planus van de mond,  cutane leishmaniasis en leukoplakie.

VOOR WIE IS  VLOEIBARE STIKSTOF NIET BEDOELD
– Kwaadaardige huidafwijkingen zoals basaalcelcarcinoom worden niet met deze methode behandeld. Lees hiervoor de informatiefolder “Cryochirurgie”.
– Geef altijd aan uw huidarts door wanneer u middelen gebruikt die uw afweer onderdrukken. Voorbeelden hiervan zijn prednisolon, azathioprine of ciclosporine. De wondgenezing kan hierbij gestoord zijn waardoor de bevroren huid niet goed kan genezen en zelfs kan afsterven. Met name wratjes aan de vinger toppen of tenen mogen in dit geval NIET met vloeibare stikstof worden behandeld.

Hoe werkt vloeibare stikstof ?

Tengevolge van de bevriezing met vloeibare stikstof vindt weefselbeschadiging plaats. Het afwijkend huiddeel sterft af en wordt vervangen door nieuwe gezonde huid. Na de behandeling ontstaat er onder de huidafwijking een (bloed)blaar. Na indrogen met korstjes valt het blaardak inclusief de huidafwijking erin spontaan af. Zo nodig kan de behandeling herhaald worden.

Hoe wordt vloeibare stikstof toegediend ?

De vloeibare stiksof heeft een temperatuur van  minus 196 graden Celsius (!) en kan op twee manieren worden toegediend:
1. M.b.v. een wattenstok. Aan de punt van een houten stok wordt een wattenprop omwikkeld. De prop wordt gedompeld in een “thermosfles” waarin zich de vloeibare stikstof bevindt en vervolgens krachtig tegen de huidafwijking (bijv. wrat) gedrukt voor een tijdsduur van ongeveer 10 seconden. De huidafwijking wordt meteen wit. Meestal wordt deze procedure nog 1 of 2 keer herhaald.
2. M.b.v. de spraytechniek. Hierbij wordt de vloeibare stikstof op een afstand van ongeveer 1 cm op de huidafwijking (wrat) gespoten met behulp van een soort spuitbus. De huidafwijking wordt meteen wit. Meestal wordt deze procedure nog 1 of 2 keer herhaald.

Wat zijn de verwachte resultaten van vloeibare stikstof ?

De behandeling is effectief voor de genoemde goedaardige huidaandoeningen. Het aantal behandelsessies verschilt per patiënt en is onder andere afhankelijk van de lokalisatie, de grootte en uitbreiding van de huidafwijking. Na een geslaagde behandeling kunnen de huidafwijkingen altijd weer terugkeren.

Wat zijn de mogelijke bijwerkingen van vloeibare stikstof ?

– Pijn. Bevriezing aan handpalmen, voetzolen en rond de nagels kan pijnlijk zijn. Met name in de buurt van de nagels kan het erg pijnlijk zijn en kan het soms leiden tot blijvende beschadiging van de nagels. Bij bevriezing aan het voorhoofd en aan de slapen kan een migraïne aanval uitgelokt worden.
– Blaarvorming en zwelling. In de meeste gevallen ontstaat er een blaar of zelfs een bloedblaar die vanzelf indrogen en afvallen.
– Pigmentverschuivingen. Zowel donkere als lichte verkleuringen van de huid zijn beschreven als ongewenste restverschijnselen
– Een mogelijke zeldzame complicatie is een bloeduitstorting, vooral bij een ingreep in het gezicht, waarbij ook meestal een zwelling optreedt.
– Een andere zeldzame complicatie is een infectie, die zich uit door pijn, zwelling, roodheid en pus uit het behandeld gebied.

Waar moet u op letten als u wordt behandeld met vloeibare stikstof ?

– Blaren mogen als ze groot en hinderlijk zijn aan de basis met een gedesïnfecteerde naald worden doorgeprikt. Het blaardak laat u echter zitten als een wondbedekker. U kunt tevens een pleister op de wond plakken.
– Bij eventuele napijn mag u altijd een pijnstiller nemen.

Wanneer dient u uw arts te waarschuwen  ?

Neem bij problemen ( zoals een nabloeding, hevige pijn, infectie) contact op met uw ziekenhuis.