Wat is huidveroudering?
Huidveroudering is een normaal verschijnsel en is onvermijdelijk bij alle mensen. Huidveroudering begint eigenlijk al vanaf de twintigste jaar maar wordt pas echt zichtbaar tussen de 35ste en 40ste jaar. De snelheid en de mate waarmee de huid veroudert wordt deels door erfelijke en deels door uitwendige factoren bepaald. Ook de leefstijl van de persoon speelt bij huidveroudering een belangrijke rol. In het algemeen maken vrouwen zich eerder en vaker zorgen over de tekenen van huidveroudering dan mannen.
Hoe ontstaat huidveroudering?
Bij het ontstaan van huidveroudering spelen zowel biologische inwendige factoren als uitwendige factoren een rol.
1 .Inwendige (intrinsieke) huidveroudering
Deze vorm van huidveroudering is de geprogrammeerde biologische veroudering en is onvermijdelijk voor ieder persoon. Het intreden van de eerste verschijnselen van huidveroudering alsmede de snelheid en de e rnst waarmee huidveroudering gepaard gaat is erfelijk bepaald.
2.Uitwendige (extrinsieke) huidveroudering
Naast biologische factoren spelen ook omgevingsfactoren een rol. Een orgaan als de huid is voortdurend blootgesteld aan factoren uit de omgeving. Factoren die de huidveroudering kunnen versnellen zijn ultraviolette stralen (zonlicht en zonneapparatuur) , roken (nicotine), zwaartekracht (overgewicht) , hormonen (menopauze), voeding, luchtverontreiniging (rook en gassen) en klimatologische factoren (hitte, wind).
Mechanisme van huidveroudering
In een verouderde huid zijn er enkele veranderingen in de structuur en samenstelling van de huid zichtbaar en aantoonbaar
- De opperhuid wordt steeds dunner. Het aantal cellagen neemt af. De bovenliggende hoornlaag kan daarentegen verdikt zijn. De huid is meer kwetsbaar voor beschadigingen van buitenaf. Doordat de huid barrière verstoord is wordt de huid droger en valer.
- De lederhuid. Twee belangrijke structuren nemen af in aantal en kwaliteit.
- De hoeveelheid collageen neemt af . Collageen is een onderdeel van het bindweefsel en zorgt voor stevigheid van de huid. Hyaluronzuur, een eiwit die ook deel uitmaakt van het bindweefsel neemt ook af.
- De hoeveelheid elastine neemt af waardoor de huid minder rekbaar en soepel is.
Door afname van zowel het collageen als het elastine in de huid wordt de huid slapper, stugger en ontstaan er rimpels en plooien.
Wat zijn de symptomen van huidveroudering ?
HET OUDER WORDENDE GEZICHT
Het gezicht kunnen we het beste in 3 compartimenten indelen, namelijk de bovenste derde deel (voorste haargrens tot en met de frons-wenkbrauw lijn) , de middelste derde deel (frons-wenkbrauwlijn tot aan de bovenlip) en het onderste derde deel (bovenlip-kinpunt). De verhouding tussen de diverse compartimenten zullen bij het ouder worden veranderen en langzaam wijzigen; van 1:1:1 naar 1: 0.9:0.5. Oftewel, de omgekeerde “gezichtspiramide” ( met de top naar beneden) zal bij het ouder worden langzamerhand 180 graden omkeren naar een piramide met de top boven en een bredere basis beneden.
Bovenste derde deel
Bij de verouderde huid zal het bovenste deel van het gezicht gekenmerkt worden door lijnen, rimpels en groeven. De bekendste zijn de voorhoofdlijnen , fronsrimpels en de kraaienpootjes. Mannen bemerken een teruglopen van de voorste haargrens en toenemende kaalheid. Bij vrouwen vallen vooral op de afname van haardichtheid niet alleen van de voorste deel van de beharing maar ook van die van de wenkbrauwen. De boogvormige structuur van de wenkbrauw zal op den duur ook afvlakken.
Middelste derde deel
De neuspunt zal gaan zakken en door vermindering van vet in de neusbasis lijkt de neus iets langer en slapper. De bovenste oogleden zullen slapper worden met name aan de zijkanten, waardoor daar een huidoverschot ontstaat. Dit proces treedt al aan het eind van de dertiger jaren in. Verslapping van de bovenste- en onderste oogleden wordt niet alleen veroorzaakt door verslapping van bindweefselbandjes maar ook door het teruglopen van het botweefsel van de oogkassen.
Onderste derde deel
Hier zien we de meest dramatische veranderingen, die ingezet worden door het slinken van het botweefsel van de boven-en onderkaken. Tezamen met het verslappen van belangrijke bindweefselbandjes in de wangen zien we de volgende verschijnselen optreden.
- De neuslippenplooien. Deze worden steeds dieper en dieper
- Afhangende mondhoeken, van “kommatjes” tot echte plooien, die ook bekend staan als marionetplooien
- Verticale lijnen op de boven- en onderlip. Bij rokers ook bekend als de rokerslijnen
Ook de lippen verouderen . De lippen worden steeds dunner door vermindering van volume van de kringspier van de mond. Ook draaien de boven –en onderlip naar binnen toe. Het lijkt alsof de lippen zich in horizontale richting verlengen en tegelijkertijd in volume afnemen. De scherpe grens tussen het lippenrood en de huid zal ook vervagen.
Tot slot zien we de scherpe kaaklijn verdwijnen. De zogenaamde hamsterwang is een direct gevolg van het afzakken van vetkwabjes vanuit de wangen.
HUIDAFWIJKINGEN
De verouderde huid vertoont veranderingen in de kleur, textuur en huidfuncties. De huid wordt steeds bleker en geler. De gele kleur ontstaat door afbraak van elastine in de huid, die voornamelijk door zonblootstelling wordt veroorzaakt. Dit wordt ook solaire elastose genoemd. De textuur verandert zoals eerder vermeld. De huid wordt droger en brozer. Ook is de oudere huid kwetsbaarder en zal na een (lichte) trauma makkelijk blauwe plekken geven. Daarnaast zullen er steeds meer huidafwijkingen zichtbaar worden die het gerelateerd zijn aan huidveroudering en aan zonneschade. Deze zijn meestal goedaardig, maar soms zijn er kwaadaardige huidafwijkingen zichtbaar. Hieronder een opsomming:
Huidafwijkingen bij de ouder wordende huid kunnen ontstaan.
Lentigo solaris
We zien een toename van pigmentvlekken die eruit zien als bruine verkleuringen in de huid. Deze kennen we als “lentigo solaris”.
Lees meer hierover op deze pagina
Verruca seborrhoica
Deze kennen we ook wel als ouderdomswratjes of talgwratjes. Ze zien eruit als bruine , geelbruine en soms zwarte, weke bloemkoolachtige vlekken of bultjes.
Lees meer hierover op deze pagina
Dermatosis papulosa nigra
Dit is de speciale benaming voor ouderdomswratjes die optreden bij mensen met een donkere huid. Hierbij zien we kleine donkerbruine tot zwarte bultjes in de huid.
Lees meer hierover op deze pagina
Verwijde bloedvaatjes
Rode of blauwe vaatjes zien we vaak zichtbaarder bij oudere mensen. Deze ontstaan door plaatselijke verwijdingen van oppervlakkige bloedvaatjes.
Lees meer hierover op deze pagina
Favre Rachouchot syndroom
Dit zijn seniele zwarte mee-eters voornamelijk op de jukbeenderen gelokaliseerd.
Lees meer hierover op deze pagina
Poikiloderma van Civatte
Veel voorkomende uiting van huidveroudering gekenmerkt door roodbruine verkleuringen, verwijde bloedvaatjes en dunner worden van de huid van de halsstreek en vaak doorlopend in het decolleté gebied.
Lees meer hierover op deze pagina
Steelwratjes
Gesteelde huidkleurige zachte wratjes kunnen we niet alleen in het gezicht aantreffen maar ook vaak op de romp (vnl hals en oksels)
Lees meer hierover op deze pagina
Venous lake
Dit zijn goedaardige wegdrukbare blauwe of paarsrode zachte bolletjes op de lippen en soms op de oren.
Lees meer hierover op deze pagina
Seniele angiomen
Dit zijn goedaardige stipvormige rode tot paarse bultjes die overal op het lichaam kunnen zitten, ook in het gezicht.
Lees meer hierover op deze pagina
Talgklierhyperplasie
Gelige gelobde vlakke ronde bultjes die voornamelijk op het voorhoofd zitten, maar ook elders in het gezicht.
Lees meer hierover op deze pagina
Chrondrodermatitis nodularis helicis
Dit zijn (druk)pijnlijke bultjes of zweertjes op de oorschelp, met name op de oorranden. Het wordt vaak verward met een huidkanker.
Lees meer hierover op deze pagina
Actinische keratose
Dit betreft een voorstadium van huidkanker die je veel op het gezicht aantreft. WE zien vaak meerder ruwe makkelijk bloedende schilferende of wratachtige plekjes in het gezicht.
Lees meer hierover op deze pagina
Basaalcelcarcinoom
Kenmerkend hierbij is een grillige glazige roze rode bult in het gezicht die makkelijk bloedt. Het basaalcelcarcinoom heeft echter meerdere verschijningsvormen
Lees meer hierover op deze pagina
Ziekte van Bowen
Dit is ook te beschouwen als een voorstadium van huidkanker en wel van het type plaveiselcelcarcinoom. Het ziet eruit als een soort eczeem, maar eentje die niet jeukt maar eerder branderig is en soms bloedt.
Lees meer hierover op deze pagina
Lentigo maligna
Deze pigmentvlek kan erg lijken op het onschuldige lentigo solaris(levervlek) maar is wat grilliger van vorm en heeft ook meerdere kleuren in de vlek, naast bruin ook zwart of grijs
Lees meer hierover op deze pagina
Plaveiselcelcarcinoom
Dit type huidkanker kan in principe uitzaaien naar de lymfeklieren en ziet eruit als een een makkelijk bloedende gezwel of zweer. Het zit vaak op aan zon blootgestelde delen van het lichaam.
Lees meer hierover op deze pagina
Welke invloed heeft (overmatige) zonblootstelling op huidveroudering?
Het is inmiddels bekend dat de ultraviolette stralen in de zon (zowel UV-A als UV-B) kankerverwekkend is voor huidcellen. Op de lange duur leidt langdurige onbeschermde blootstelling aan UV stralen ook tot versnelde huidveroudering. De UV stralen kunnen dieper in de huid doordringen dan mensen denken. Onderdelen van het bindweefsel zoals elastine en het kitstof collageen raken voor altijd beschadigd. De huid wordt daardoor dunner, droger , rimpeliger, schilferiger en vertoont een gele verkleuring. Bloedvaatjes verliezen ook hun elasticiteit, waardoor in de huid verwijde adertjes zichtbaar zijn. Pigmentcellen maken meer pigment aan om de huid enigszins bescherming te bieden tegen de schadelijke UV stralen. Dit zien we terug als ouderdomsvlekken.
Wat is er tegen huidveroudering te doen ?
Omdat mensen tegenwoordig steeds ouder worden, neemt ook vraag naar behandelingen tegen huidveroudering steeds toe. Er bestaan vele soorten behandelingen, waarvan sommigen niet wetenschappelijk aangetoond zijn dat ze dat echt werken. De behandelingen tegen huidveroudering zijn in grote lijnen hetzelfde als die tegen rimpels. Voor een overzicht kunt u hier klikken naar de informatiefolder over rimpels
Wat kunt u doen om huidveroudering tegen te gaan?
Tot nu toe is het nog niet mogelijk om huidveroudering te stoppen. Met behuklp van behandelingen kunnen we huid tot op een zekere hoogte weer verjongen. De klok wordt als het ware teruggezet. Echter, huidveroudering is een proces dat voortduurt, we kunnen het hooguit uitstellen of vertragen. Onderstaande maatregelen kunnen helpen om het verouderingsproces te vertragen.
- Smeer iedere een dagcrème met een hoge beschermingsfactor (minimaal spf 30)
- Als u in de felle zon terechtkomt, gebruik een factor met een spf 50
- Stop met zonnebanken
- Verminder het nuttigen van alcohol
- Stop met roken
- Eet matig en gevarieerd
- Gebruik voedingssupplementen met anti-oxydanten erin
- Leid een regelmatig bestaan
- Zorg iedere nacht voor voldoende slaap
Vindt u dit artikel nuttig?
Vraag het de huidarts
De meest gestelde vragen over Huidkanker op een rijtje.- Komt huidkanker vaak voor op de neus?
- Is huidkanker erfelijk?
- Wat is het acraal melanoom ?
- Wat betekent de “Breslow dikte” bij een melanoom ?
- Kan huidkanker uitzaaien ?
- Wordt een melanoom altijd veroorzaakt door teveel zon op je huid ?
- Ik ben geen zonaanbidder, en toch heb ik nu huidkanker, hoe kan dat ?
- Bij mij is onlangs huidkanker vastgesteld, mag ik nu nooit meer in de zon ?